gokyuzu.org

Çarpışan Uydular

Bu zamana kadar ilk kez iki büyük uydu Dünya yörüngesinde çarpıştı. Olay 10 Şubat Salı günü Sibirya’nın yaklaşık 800 km yukarısında  Kosmos 2251 uydusunun Iridium 33 uydusuna çarpmasıyla gerçekleşti. İki uydu da tamamen harap oldu.

Amerikan Stratejik Komutanlığı yüzlerce uydu kalıntısını takip ediyor. Çarpışmanın ardından geçen +48 saatte çarpışmanın artıkları her iki yörüngeye de dağılmış durumda.

Bu kalıntılar aslında 800 km yukarıdaki uzay çöplüğünün nüfusunu artırmış oluyor. Çarpışmalar artık hiç olmadığı kadar muhtemel. Neyseki Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) bu çöplükten şimdilik etkilenmeyecek çünkü UUİ çok daha aşağılarda seyrediyor: 350 km. Hubble Uzay Telekobu’ysa 610 km’de pek de güvende sayılmaz. Araştırmacılar, kalıntıları aşağılara inme risklerinden dolayı önümüzdeki günlerde daha ayrıntılı inceleyecekler.

Mutlu Yıllar Galileo

15 Şubat 1564’te Galileo Galilei İtalya’nın Pisa şehrinde dünyaya geldi. Galileo’nun Güneş fiziğinde önemli bir yeri var. Bilindiğinin aksine Güneş lekeleinin o keşfetmedi fakat teleskopla gözlemleyen ilk kişi oldu.

Galileo’nun döneminde çoğu insan Güneş lekelerinin Güneş’in uyduları olduğunu düşünüyordu. Galileo öyle olmadığını kanıtladı. Hergün Güneş lekelerini çizerek Güneş’in döndüğünü ve lekelerin Güneş’in yüzeyinde (veya çok yakınında) yer aldığını keşfetti

Galileo tarafından 25 Temmuz 1613’te çizilen Güneş lekeleri

Şimdi biliniyorki Güneş lekeleri Güneşin yüzeyindeki dev manyetik adalar. Güneş’in içindeki dinamo sayesinde üretilen manyetik alanlar Güneş’in yüzeyinde Dünya’nın bir kaç katı büyüklüğünde siyah lekeler oluşturuyorlar. Bu bölgeler çevrelerinden daha soğuk oldukları için siyah görünüyorlar çünkü soğuk bölgeler daha az ışık yayıyorlar. Galileo’nun 1613’te çizdiği lekeler yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeydi.

Eğer Galileo Şimdi hayatta olsaydı Güneş fiziğinde sanırım hiç bir ilerleme kaydedemezdi zira Güneş şu an minimumda ve 2009 yılının %85’i lekesiz geçti- ne leke var, ne parlamalar var ne de büyük manyetik fırtınalar. Galileo’nun doğum gününü kutlamanın hiç bir yolu yok, umarız ilerde lekeli günler bizleri bekler.