gokyuzu.org

Leonidlerin Dönüşü

Caltech’li(Kaliforniya Teknoloji Estitüsü) ve NASA’lı (Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi) gökbilimciler iki hafta önce ortaya çıkan Leonid göktaşı yağmurlarındaki beklenmeyen artıştan  2009 Leonid Göktaşı Yağmuru’nun yarı-fırtına şeklinde gerçekleşeceğini tahmin ediyorlar.

NASA Bilim Haberleri

NASA ve Caltech’ten gökbilimciler 2009 Leonid Göktaşı Yağmuru’nun çok etkili olacağını tahmin ediyor. Gökbilimciler tahminlerini, bir kaç yıllık sessizliğin ardından, 17 Kasım’da meydana gelen Leonidler’deki beklenmeyen artışa bağlıyorlar. 

Marshall Uzay Merkezi’nden Bill Cooke, Leonidler’in 17 Kasım 2009 tarihinde saatte 500 kayan yıldıza ulaşacağını tahmin ettiklerini belirtti. “Bu çok güçlü bir gösteri olacak” diyor Bill Cooke.

Tahminciler bir göktaşı fırtınasını saatte 1000 veya daha fazla kayan yıldız olarak tanımlıyor. 2009’daki göktaşı yağmuru ise yarı-fırtına şeklinde gerçekleşeceğe benziyor.

 17Kasım 2008’de Dünya 55P/Tempel-Tuttle kuyrukluyıldızından kalan toz kalıntısının içinden geçti. Bu kumlu kalıntı 500 yıldan daha uzun bir süre önce 1466 yılında Leonidler’i oluşturan kuyruklu yıldız tarafından bırakıldı.Kimse Leonidler’in bu kadar güçlü olacağını tahmin etmiyordu fakat Asya ve Avrupa’daki gözlemciler saatte ortalama 100 tane göktaşı saydılar.

 Jeremie Vaubaillon karşılaşmayı 1 saatlik bir hassaslıkla tahmin etti. Vaubaillion,” Ben de bir bilgisayar programı var. Bu program sayesinde Leonid kalıntılarının akımı hesaplanabilmektedir. Bu program  bunun gibi eski kalıntıları hesaplama konusunda dahi çok iyi iş görüyor”, diye belirtti.

17 Kasım 2009’da Dünya tekrar 1466 kalıntısının içinden geçecek. fakat bu sefer merkeze daha yakın olacak. 2008’de gözlenen göktaşı sayılarına dayanarak  Vaubaillion yaklaşan göktaşı yağmurunun gücünü tahmin edebilmekte: 21:43 UT’de (evrensel zaman dilimi) saatte 500 veya daha fazla Leonid.

“Bizim kendi bağımsız modelimiz de bu sonucu onaylıyor” diyor Cooke. “17 Kasım 2009’da 21:34 ve 21:44 UT arasında bir yarı-fırtına tahmin ediyoruz.”

 Her ne kadar Cooke Kuzey Amerika’yı bu güzel yağmurun haricinde tutmasa da, bu zamanlama en çok Asya’daki gözlemcilerin işine yarıyor.(Türkiye’de bu şanslı ülkerlerden bir tanesi)

Uluslararsı Göktaşı Kuruluşu (IMO)  üyeleri tarafından derlenen 2008 Leonid patlamasının sayımı.

 Bir çok okuyucu 1998-2002 yıllarının muhteşem Leonid yağmurlarını hatırlıyordur. En iyi yıllar  olan 1999 ve 2001 yılları saatte 3000’e yakın kayan yıldız meydana getiren Leonid fırtınaları üretmişti. 2009 gösterisi bu kadar yoğun olmayacak fakat eğer tahminler doğru çıkarsa gelecek yılın göktaşı yağmuru 1998’inkine benzeyecek, 1333’teki kalıntının neden olduğu  yarı-fırtına seviyesinde. Bu eski kalıntının, alev topları üreten külçe boyutundaki kalıntılar bakımından zengin olduğu ortaya çıktı. Bir çok gözlemci 1998 Leonidleri’nin hayatında gördükleri en iyi göktaşı yağmuru olduğunu belirtmişlerdi.

2009’daki de bunun gibi olabilir mi? Vaubaillon buna benzer fakat alev topları bakımından biraz daha fakir göktaşları bekliyor. Eğer modeller doğruysa 1466 kalıntısı Dünya’nın izlediği yolda bir çok toz parçası taşıyor fakat külçe sayısı o kadar da fazla değil. İşte bu, alev toplarının sayısını azaltıyor. Öte yandan Kasım’ın 17’sinde Ay, Yeni Ay evresinde olacak ve hiç bir şey bu muhteşem göktaşı yağmurunn önüne geçemeyecek. (Yazar hava koşullarını unutmuş. Umarım hava açık olur).

Yorum yapın