AMATÖR ASTRONOMİ TOPLULUĞU
ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu (AAT), 1986 yılında astronomiye ve bilime meraklı bir grup öğrenci ve akademisyenin Halley kuyruklu yıldızını gözlemlemek amacıyla bir araya gelmesiyle kurulmuştur. Topluluğumuz faaliyetlerini 30 yılı aşkın bir süredir ODTÜ Kültür İşleri Müdürlüğü’ne bağlı olarak Fizik Bölümü binası içerisinde yer alan topluluk odasında sürdürmektedir. Topluluk üyeleri, başta ODTÜ öğrencileri ve akademisyenler olmak üzere tüm gök bilimi meraklılarından oluşmaktadır. ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu’nun amacı, gönüllülük esasına dayalı bir çalışmayla astronomiye ilgi duyan insanları ve ilgili kurumları bir araya getirerek ülkemizdeki gök bilimi çalışmalarını geliştirmek ve bu alanda öncü bir kuruluş olmaktır. ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu, her yıl bu amaç doğrultusunda kültürünü ve ruhunu yansıtacak şekilde birçok etkinlik düzenlemektedir.
EKİBİMİZ
ODTÜ Hakkı Ögelman Astronomi Konferansı organizasyon ekibi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin çeşitli bölüm ve sınıflarından astronomi ve bilim tutkusuyla bir araya gelmiş ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu üyelerinden oluşmaktadır. Bizler hiçbir kâr amacı gütmeden etkinlik giderlerini sponsor veya işbirlikleri kurarak ve cüzi bir katılım bedeli talep ederek karşılıyoruz. Bilime katkı sağlamak, bilimi yaymak ve herkes için erişilebilir hale getirmek amacıyla yola çıkmış olan ekibimizle, daha önce birçok kez düzenlediğimiz konferanslarımızdan farklı olarak bu sene ilk defa ODTÜ Hakkı Ögelman Astronomi Konferansı’nı gerçekleştireceğiz. İlkini 31 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirmeyi planladığımız, sonraki senelerde düzenlemeye devam ederek gelenekselleştirmek istediğimiz bu konferansı hazırlamak için ekibimiz titizlik ve kararlılıkla çalışmaktadır.
VİZYONUMUZ VE MİSYONUMUZ
Amacımız, astronominin farklı alanlarında yapılan çalışmaları sunabilecek bir platform oluşturmak, bu alanda çalışan bilim insanlarını bir araya getirmek ve bilimseverlerle buluşturmaktır. Adını Türkiye’de astronominin öncü isimlerinden ve uluslararası alanda tanınmış bir bilim insanı olan Hakkı Ögelman’dan alan bu konferans, Türkiye’de astronominin alt disiplinleri hakkında farkındalık oluşturmayı, değerli hocamız Hakkı Ögelman’ı anmayı ve insanları bilime teşvik etmeyi hedeflemektedir. Dünyanın ve ülkemizin dört bir yanından gelecek konuklarımızı ve konuşmacılarımızı en iyi şekilde ağırlayarak bilime ve astronomiye olan tutkumuzu paylaşmayı amaçlıyoruz. ODTÜ Hakkı Ögelman Astronomi Konferansı’nı büyütmek, geliştirmek ve tanıtmak için her geçen yıl artan bir özveriyle çalışmaya devam edeceğiz.
ASTRONOMİ VE ALT DALLARI
Astronomi ya da gök bilimi, Dünya atmosferi dışında yer alan gezegenler, meteorlar, yıldızlar, gökadalar gibi gözlemlenebilen tüm olayları ve oluşumları inceleyen bilim dalıdır. Yapılan çalışmalarda bu cisimlerin oluşum süreçleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri incelenir. Astronomi alanında yapılan çalışmalarda yararlanılan dallardan biri astrofiziktir. Astrofizik, gök cisimlerinin doğasını anlamak için farklı metotlar kullanan bir bilim dalıdır. Bu alanda araştırmalargözlemsel ve teorik olarak yapılabilmektedir ve fiziğin elektromanyetizma, istatistiksel mekanik ve parçacık fiziği gibi dallarından yararlanılır. Astrofizik aynı zamanda kozmolojiden de yararlanır. Kozmoloji, gözlemlenebilir evrenin başlangıcını, dönüşümünü ve sonunu incelemektedir. Astronomi, gök cisimlerinden yayılan elektromanyetik dalgaları inceleyerek gök cisimleri hakkında tespitler yapmak için spektroskopi biliminden yararlanır. Astronomik fotometri ise gök cisimlerinin parlaklığını incelemektedir. Güneş fiziği ise astrofiziğin güneş alanında uzmanlaşmış, Güneş’in detaylı ölçümlerini yapmayı amaçlayan bilim dalıdır. Son olarak astrosismoloji, tüm yıldızların salınımlarını ve dinamiklerini açıklamayı amaçlar. Astronominin alt dallarından bir diğeri gök ölçümü olarak da anılan astrometridir. Astrometri, gök cisimlerinin hareketlerini ve konumlarını ölçmeyi amaçlamaktadır. Astrometrik ölçümler, sayesinde Güneş Sistemi’nin kökenlerinin de açıklanması amaçlanmaktadır. Ölçümlerin yanında astrometri alanında çalışan bilim insanları, gezegenlerin oluşumlarını, iç yapılarını ve hareketlerini, ötegezegenlerinse sayılarını ve konumlarını açıklamaya çalışmaktadır. Astronominin diğer bir alt dalı astrobiyolojidir. Bu bilim dalı, Dünya’daki yaşamın evrimsel süreçlerinden yola çıkarak başka gezegenlerde yaşam olasılığını araştırır. Özellikle, ekstrem çevre koşullarında yaşayan mikroorganizmaları inceleyerek Dünya dışı yaşamın varlığını anlamaya çalışır. Astrobiyologlar, yaşamın temel yapı taşlarını, örneğin su, organik bileşikler ve enerji kaynaklarını araştırır. Bu bileşiklerin uzayda nasıl oluştuğunu ve farklı gezegenlerde bu bileşiklerin bulunup bulunamayacağını incelerler. Bunun yanı sıra astrobiyologlar yeni gezegenler keşfetmek ve bunların yaşanabilirliğini anlayabilmek üzere astronomlar, jeologlar, iklimbilimciler ve diğer çeşitli bilim dallarındaki bilim insanlarıyla beraber çalışırlar. Astrobiyolojinin yanında, gök cisimlerindeki ve yıldızlardaki kimyasal maddelerin birbirleriyle olan etkileşimini daha iyi anlayabilmek için astrokimyadan yararlanılır. Bu çalışmalarda uzaydaki kimyasal süreçleri anlamak için çeşitli teknikler kullanılır. Örneğin, teleskoplar ve uzay araçlarıyla elde edilen verilerle, gök cisimlerinin ışık spektrumları incelenir. Bu spektrumlar, cisimlerin bileşimleri hakkında bilgi verir. Ayrıca, laboratuvar ortamında yapılan deneylerle de uzayda var olabilecek kimyasal reaksiyonlar ve moleküllerin özellikleri araştırılır. Astrokimya, uzaydaki kimyasal reaksiyonları, bileşiklerin yapısını, bu bileşiklerin evrimini ve bunların evrendeki yaşamla olan ilişkilerini anlamada kritik bir rol oynar. Astronominin alt dallarından biri de astrojeolojidir. Astrojeoloji, gezegenler ve diğer gök cisimlerinin jeolojisiyle ilgilenen bir bilim dalıdır. Bu araştırmalardaki amaç, bir gök cisminin bileşimi, yapısı, süreçleri ve geçmişi üzerine odaklanmaktır. Astrojeoloji Ay ve Mars’ı incelemek için bazı dallardan yararlanır. Örneğin selenografi, Ay’ın dağ sıraları, kraterleri ve ay marialarının oluşum süreçlerini inceler. Bir diğer dal ise areolojidir. Areoloji ise aynı şekilde Mars’ın yüzey şekillerinin oluşum sürecini ele alır. Astrojeoloji aynı zamanda gezegenlerin volkanizmasını ve akarsu, rüzgar süreçleri gibi yüzeysel olayları da inceler.
GEÇMİŞTEKİ KONFERANSLARIMIZ
Astronomi ve astrofizik alanlarında lisans, yüksek lisans ve doktora yapan öğrencilerin araştırmalarını sunduğu Dilhan Eryurt Gökbilim Günü isimli bilimsel konferans ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu tarafından düzenlenmektedir. Bu alanlarda çalışan araştırmacıların bir araya gelerek bilgi alışverişi gerçekleştirmesi hedeflenen bu konferans 2012 senesinde aramızdan ayrılan ve astrofizik alanında birçok başarılı çalışmaya imza atıp NASA’da çalışan ilk Türk bilim insanı olan Dilhan Eryurt’un anısına düzenlenmiştir. Topluğumuz tarafından defalarca kez, uluslararası düzeyde gerçekleştirilen konferans kendi alanında büyük bir saygınlık kazanarak gelenekselleşmiştir. ODTÜ Astrobiyoloji Konferansı; ODTÜ Amatör Astronomi Topluluğu tarafından astrobiyolojinin ülkemizde tanınmasının sağlanması, alanda yapılan çalışmaların paylaşılması ve bu kapsamdaki bilim insanlarının bilimseverlerle bir araya gelebilmesi adına düzenlenmektedir. Astrobiyoloji alanında bilinç kazandırma ve mevcut ilgiyi arttırma hedefiyle Türkiye’de düzenlenen ilk konferanstır. Alanında büyük prestij kazanarak uluslararası bir seri haline gelmiştir.