gokyuzu

Bugün çevremizde gördüğümüz ağır elementler (karbon, magnezyum, nikel, demir vb) bir yıldızın çekirdeğinde termonükleer reaksiyonlar sonucu üretilmiştir. Güneş sistemini oluşturan metalce zengin ilkel bulut, bir yıldızın süpernova olarak patlaması sonucunda içinde üretmiş olduğu ağır elementleri yıldızlararası ortama saçması oluşmuştur. Yani bizler, Güneş’in atası olan büyük bir yıldızın çekirdeğinde üretilen ağır elemetlerden meydana gelmekteyiz!

Aurora: Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların Dünya’nın manyetik alanı ile etkileşmesi sonucu oluşan olağanüstü görüntüdür. Bu görüntüler özellikle Dünya’nın 55. paralelinin üzerinden görülebilir. Güneş’in 11 yıllık etkinliğinin maksimumunlarında auroraların görülebilirliği artar.

Bulutsular ise Güneş sistemimizin dışından yeni yıldız oluşum bölgelerinde ve yıldız ölümlerinin sonucunda uzaya atılan maddenin oluşturduğu görsel kompozisyonlardır.

Evrenin ilk oluştuğu 13 milyar yıl öncesinden radyo sinyallerini yakalamayı hedefleyen dev radyo teleskobu, Meksika’da faaliyete başladı.

Meksika Devlet Başkanı Vicente Fox’un katılımıyla açılan The Large Millimeter Telescope (LMT), evrenin oluşumuyla ilgili ipuçlarını toplayacak. Yaklaşık 50 metre çapıyla dünyanın en büyük radyo teleskobu olan LMT, dev bir uydu antenini andırıyor. LMT, 4.580 metre yüksekliğinde sönmüş bir volkanın tepesinde bulunuyor.

Dünyanın en büyük teleskobunun 120 milyon dolarlık maliyetinin büyük bölümünü Meksika hükümeti karşıladı. Açılış töreninde konuşan Devlet Başkanı Fox, yeni teleskobun ülkenin bilimsel alanda ilerlemesi için önemli bir kilometre olacağını ifade etti.

Günümüzde, Dünya’nın en büyük aynalı teleskobu, Hawaii Mauna Kea Dağı üzerinde kurulu olan Keck Gözlemevi’nde bulunmaktadır. Keck I ve Keck II adı verilen ve iki büyük teleskop vardır. Her bir teleskobun aynası 36 hexagonal parçadan meydana gelip, 10 m çapındadır. Gözlemevi ve teleskopları hakkında daha detaylı bilgi için aşağıdaki web adresine bakınız. http://www.keckobservatory.org/geninfo/about.php#telescopes

Astronomide “yıldız kayması” diye bir kavram yoktur. Bu olay, Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi boyunca kuyruklu yıldızlarca bırakılan materyalin Dünya atmosferine girmesinden kaynaklanır. Bu “meteor yağmuru” olarak bilinir.

Dünya’ya en yakın yıldız sistemi Alfa Centauri’dir. Sistem üç yıldızdan meydana gelir. Sistemin en büyük yıldızı Güneş’e çok benzer. Sistemin ortanca yıldızı portakal renkli daha düşük kütleli olandır. Bu iki yıldız birbirlerinden 23 astronomik birim (1 astronomik birim Dünya – Güneş arasındaki uzaklığı ifade eder) uzaklıkta bulunup yörünge dönemleri 80 yıldır. Sistemin en küçük üyesi Proxima adındaki yıldız olup en büyük üyenin kütlesinin 1/10 e sahiptir. Sistem Güneş’ten 4.35 ışık yılı uzaklıkta bulunur.

Bu Haftanın seminer konusu “Takımyıldızlar ve Derin Gökyüzü”  Seminer 23 Kasım perşembe akşamı saat 18.00 da İlker Yelbay tarafından verildi. Seminerde derin gökyüzünde görebildiğimiz bulutsular, yıldız kümeleri, galaksiler ve gökyüzünü parselleyen takımyıldızlar anlatıldı.

29 Mart 2006 tarihindeki tam güneş tutulmasını büyük bir organizasyonla takip ettik. 25 kişinin organizasyonda yer aldığı etkinlikte 8 otobüs 400 kişi Hacıbektaş’a gittik. Saatlerimizi ayarladık ve tutulmaya 60 saniye kala geri sayıma başladık. 3-2-1-0 ve diamond ring…