| Discovery uzay mekiği, Japonya’nın Kibo modülünün 2.parçasını Uluslararası Uzay İstasyonu’na yüklemesinin ardından Dünya’ya döndü.Mekik, bugün TSİ 18:15’de Mark Kelly ve Pilot Ken Ham’ın kontrolünde Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ne yumuşak bir iniş gerçekleştirdi. STS-124 123. uzay mekiği görevi ve uzay istasyonuna yapılan 26. ziyaret. NASA | |
| Discovery’nin Kennedy Uzay merkezi’ne inişi Fotoğraf: NASA |
| GLAST bugün TSİ 19:05’te Delta II roketinin başarılı bir şekilde kalkışıyla havalandı. GLAST evrenin gizemli dünyasını keşfedecek çok güçlü bir teleskop. Bu teleskop sayesinde bilimadamları evrenin büyük bir bölümünü kaplayan karanlık maddenin nelerden oluştuğu, karadeliklerin nasıl ışık hızına yakın jetler fırlattığı ve gama ışını patlamalarıyla ilgili sorulara açıklık getirmeyi umut ediyorlar. NASA | |
| Fotoğraf:NASA |
| 400 yılı aşkın süreçte insanlar Güneş’i hep uzaktan seyrettiler. Şimdi NASA onu ziyaret etmeyi düşünüyor. Science@NASA | |
| Güneş Sondası+’nın temsili resmi(Solar Probe+) NASA |
| “İlk defa canlı,nefes alan bir yıldızı ziyaret edeceğiz” diyor NASA’nın üst düzey yetkililerinden Lika Guhathakurta. “Bu Güneş Sistemi’nin keşfedilmemiş bir bölgesi.” Görevin adı Solar Probe+(solar probe plus) Türkçe’ye çevirecek olursak Güneş Sondası Artı. Bu araç, ısıya karşı korumalı ve Güneş atmosferinin içine dalıp Güneş rüzgarlarını ve manyetizmayı ilk elden inceleyebilecek şekilde tasarlanmış. Fırlatma 2015 gibi erken bir zamanda gerçekleşebilir. 7 yıl sonra görevini bitirdiğinde bilimadamları Güneş Sonadası+’nın gökfiziğinin iki gizemli sorusuna cevap vermiş olacağını ve bir çok yeni keşif yapmış olacağına inanıyorlar. Sonda halâ tasarımının erken safalarında, yetkililer tarafından ön safa A olarak adlandırılıyor. “Yapmamız gereken bir çok iş var fakat bu çok heyecanlandırıcı bir şey” diyor Guhathakurta.Johns Hopkins’in Uygulamalı Fizik Laboratuvarı(APL) bu işi NASA için üstlenecek. APL Güneşe araç gönderme konusunda bayağı deneyimli. APL’nin Merkür’e gönderdiği Haberci(messenger) uzay aracı ilk yakın geçişini Ocak 2008’de tamamlamıştı ve Haberci’nin ısı kalkanı Güneş Sondası+’ya moral veriyor.(Not:Görevin ismi Güneş Sondası artı çünküAPL’nin 2005 yılının başlarında tasarladığı Güneş Sonda’sını devam ettiriyor.) En yakın konumda sonda Güneş’ten 7 milyon km ya da 9 Güneş yarıçapı(solar radii) uzakta olacak. Isı kalkanı karbon bileşimli bir maddeden yapılacak ve 1400oC’e kadar dayanabilecek. Ayrıca sonda, şimdiye kadar deneyim kazanılmamış ışınım patlamalarına dayanabilecek. Doğal olarak, araç Güneş enerjisiyle çalışacak.Enerjisini sıvı-soğutmalı Güneş panellerinden alacak ve güneş ışınları çok youğun hale geldiğinde bir kısmını yansıtabilecek.Güneş gökyüzünde Dünya’dan görüldüğünden 23 kat kadar daha büyük yer kaplayacak. |
| STS-124’ün astronotları Ron Garan ve Mike Fossum 3. uzay yürüyüşlerini gerçekleştirdiler. 6 saat 33 dakika süren uzay yürüyüşleri TSİ 23:28’de bitti .Fossum ve Garan nitrojen tankını yenisiyle değiştirdiler, TV gereçlerini yüklediler ve Japonya’nın yeni robotik kolundan ısıl örtüyü kaldırdılar. Japonya Uzay Ajansı astronotu Akihiko Hoshide ve görev uzmanı Karen Nyberg görev sırasında UUİ’nin ana robotik kolu Canadarm2 ile birlikte Fossum ve Garan’a eşilk ettiler. NASA | |
| STS-124 görev uzmanı Ron Garan, uzay yürüyüşü sırasında UUİ’nin dışarısında çalışıyor Fotoğraf:NASA TV |
| NASA’nın Phoenix Mars Aracı bilimsel çalışmalar için Mars toprağını dün ilk defa kazdı ve kazdığı toprağı aracın sırtındaki laboratuvar aletine koydu. Alet toprağı pişirecek ve içeriğindeki su gibi uçucu maddeleri tespit edecek. NASA Jetli İtki Laboratuvarı | |
| Bu resim inişten 11 gün sonra 5.06.2008 tarihinde Phoenix Mars Lander’s Surface Stereo Imager tarafından çekildi. Fotoğraf: NASA/JPL-Caltech/Arizona Üniversitesi/Texas A&M üniverstiesi |
| Emirler 6 Haziran Cuma günü toprağı kazması ve kazdığı toprağı Termal ve Gelişmiş-Gaz Çözümleyicisi(TEGA)’nin üstündeki deliğe bırakması için Phoenix’e ulaştı. Phoenix’in baş araştırmacısı Arizona Üniversitesi’nden Peter Smith “Bizim için güzel örneklere benziyor” dedi. ” Bir kaç gün boyunca,belki de bir hafta, TEGA bu örnekleri çözümlüyor olacak.” Phoenix’in robotik kolu aracın kuzeyinde bulunan “Yavru Ayı” olarak adlandırılan bölgenin 2-4cm altından topladı örnekleri. Geçen hafta mühendisler Phoenix’in robotik koluna kazı için çalışmalar yaptırmışlardı. Yavru Ayı’yı kazdırmışlar ve kazdığı toprağı tekrar yüzeye bıraktırmışlardı. Mühendisler yıllarca Dünya üzerinde robotik kolun simulasyonuyla çalışmışlar. NASA Jetli İtki Laboratuvarı’ndan Matt Robinson “Bu tıpkı bir futbol takımında oynamaya benziyor. 5 sene maç için hazırlık yaptık ve en sonunda maça başladık.” diyor. Robinson, robotik kolun uçuş yazılımının liderliğini yönetiyor. Phoenix Mars Aracı örnekleri çözümlemeye Mars atmosferinden örnekleri çözümledikten sonra başlayacak. Su, killer ve karbonatlar gibi diğer minarellere bağlı olabilir ve bazı minarellerden ayrışması diğerlerinden ayrışmasından daha fazla ısı gerektirir. “Biz kısmi olarak minarellerin nasıl oluştuğuyla ve toprakta bulunan sıvı su su tarafından nasıl değiştirildiyle ilgileniyoruz” diyor Smith. Phoenix görevi, Denver’daki Lockheed Martin’in geliştirme ortaklığıyla JPL’deki proje yönetimiyle Arizona Üniversitesi’ndeki Smith tarafından yürütülüyor. Uluslararası katkılar Kanada Uzay Ajansı’ndan, İsviçre’deki Neuchatel Üniversitesi’nden, Danimarkada’ki Kophenag ve Aarhus üniversitelerinden, Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nden ve Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’nden geliyor. |
| NASA’nın Phoenix Mars Lander aracındaki bir mikroskop, Mars’dan gelen en yüksek çözünürlükteki kum ve toz fotoğrafını gönderdi. Bu ayrıca başka bir gezegenden gelen en yüksek çözünürlükteki fotoğraf! NASA Jetli İtki Laboratuvarı | |
| Fotoğraf iniş sırasında ortaya çıkan toza maruz kalmış 3mm çapındaki silikonu gösteriyor. NASA |
| Görevin Optik Mikroskop’u iniş sırasında ortaya çıkan insan saçının 1/10’u çapındaki toz parçacıklarını görüntüledi. Pasedana,Kalifornya’daki NASA Jetli İtki Laboratuvarı(JPL)’ndan Michael Hecht “Mars yüzeyindeki minarel çeşitliliğini gösteren gezegen araştırmalarında şimdiye kadar karşılaşılmamış ölçekte resimlere sahibiz” dedi. Hecht, Phoenix’in Mikroskop, Elektrokimya ve İletkenlik Tahlilcisi(MECA) adlı aygıtın liderliğini yürütüyor. Phoenix aynı zamanda Perşembe günü ilk toprak örneklerini toplamak için emirler aldı. Emirler ilk olarak Çarşamba günü gönderilmişti fakat NASA’nın Mars Odyssey uydusu kısa bir süreliğine kendisini askıya aldığı için Phoenix’e ulaşamadı. Phoenix görevi, Denver’daki Lockheed Martin’in geliştirme ortaklığıyla JPL’deki proje yönetimiyle Arizona Üniversitesi’ndeki Smith tarafından yürütülüyor. Uluslararası katkılar Kanada Uzay Ajansı’ndan, İsviçre’deki Neuchatel Üniversitesi’nden, Danimarkada’ki Kophenag Ve Aarhus üniversitelerinden, Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nden ve Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’nden geliyor. Phoenix hakkında ayrıntılı bilgi için: http://www.nasa.gov/phoenix ve http://phoenix.lpl.arizona.edu adreslerini ziyaret edin. |
| Discovery uzay mekiğinin tayfası salı günü bayağı bir meşguldüler, 6 saat 48 dakikalık uzay yürüyüşü ve Japonya’nın Kibo laboratuvarının ana bölümünün mekiğin kargo bölümünden dışarıya çıkarılıp Uluslararası Uzay İstasyonu’na yüklenmesi ile. Görev uzmanı Mike Fossum ve Ron Garran bugün saat 02:10 da STS-124’ün ilk uzay yürüyüşünü tamamladılar.Kibo’nun uzay istasyonuna eklenmesi saat 02:01 de tamamlandı. | |
| UUİ’nin robotik kolu, Japon Basınçlı Modülü(JPL)’nü Discovery’den yeni evi UUİ’ye yüklerken. Fotoğraf: NASA TV |
| Dublin, İrlanda’dan deneyimli gökyüzü gözlemcisi David Moore, UUİ’yi gün ışığında gördüğünü söylüyor. “Onu 2 Haziran saat 21:21 yerel zamanda Güneş ufuktan 2.1o yukarıdayken gördüm”. İmkansız mı? Hayır. Venüs gün ışığında çıplak gözle gözlemlenebiliyor ve büyüyen uzay istasyonu Discovery ile birlikte Venüs’ten daha parlak. Tabiki UUİ’yi gece de gözlemleyebilirsiniz. Gece yeterince parlak. Geçişleri öğrenmek için aşağıdaki adreslerden yararlanabilirsiniz: https://www.spaceweather.com/flybys/index_coords.php?PHPSESSID=7fh1g705u4n636nv5qu9co3kk3 https://www.heavens-above.com |
| Discovery bugün(Pazartesi) Uluslararası Uzay İstasyonu’nun Harmony modülüne kenetlendi. Kenetlenme Türkiye saati ile 21:03 ‘de gerçekleşti.Astronotların uzay istasyonuna geçişi ve kozmonotlarla buluşması ise 22:36’da gerçekleşti. Discovery uzay mekiği 9 gün sonra uzay istasyonundan ayrılacak. | |
| STS-124 ve Expedition-17 üyelerinin buluşma anı Fotoğraf:NASA |
| Merakla beklenen buluşma nihayet gerçekleşti. 4 Ağustos 2007 tarihinde yolculuğuna başlayan Anka kuşu Mars yüzeyine sorunsuzca inmeyi başardı. Bu iniş diğer Mars robotlarının (Spirit ve Oppurtunity) aksine oldukça riskli bir iniş denemesiydi. Anka kuşu kendi motorlarını kullanarak bir iniş gerçekleştirdi. | |
| Anka kuşu’nun Mars toprağındaki ayağı Fotoğraf: NASA |
Discovery Gezegen’i terk etti. Uzay mekiği bugün saat 1:02 de Cape Canaveral’dan Uluslararası Uzay İstasyonunu inşa etmek üzere ayrıldı. Mekik, uzay istasyonuna Japonya’nın 1 milyon dolar değerindeki laboratuvarını ve uzay istasyonunun çok titiz tuvaleti için yeni pompa taşıyacak.Discovery’nin 14 günlük uçuşu sırasında üç uzay yürüyüşü yapılacak. Her şey yolunda giderse uzay istasyonuyla yapılacak olan kenetlenme 2 Haziran 21:54 de gerçekleşecek
Mekiğin kalkışdan 20 dakika sonra Avrupa üzerinden geçerken Belçika’nın Ronse şehrindeki amatör gökbilimci Michel Vandeputte mekiğin ve dıştaki yakıt tankının fotoğrafını çekmiş. ” Her ikisinin parlaklığı da -2 kadirdendi.” diyor. “Muhteşemdi!”
