Discovery uzay mekiği 13 gün süren görevinin ardından Cumartesi günü TSİ 21:14’te Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ne başırılı bir iniş yaptı. Görevi sırasında Discovery, Uluslararası Uzay İstasyonu’na iki büyük güneş paneli yerleştirdi.
Öte yandan Rusların Soyuz TMA-14 aracı Cumartesi günü TSİ 15:05’te UUİ’ye kenetlendi. UUİ ve Soyuz TMA-14 gökyüzünde birlikte hareket ediyorlar. Bu hafta içinde UUİ’nin geçişleri oldukça parlak.
Venüs bugün sabah gökyüzüne geçti. Gezegeni gözlemlemek için artık sabah Güneş doğmadan önce sabah gökyüzüne bakmanız gerekiyor. Venüs’ü gözlemlemek şu an için odukça zor çünkü Güneş’e çok yakın. Fakat önümüzdeki hafta içinde gezegen hızla yükselmeye başlayacak. Halk arasında “Çoban Yıldızı” olarak da bilinen Venüs gezegeni Güneş ve Ay’dan sonra gökyüzünde yer alan en parlak doğal nesnedir. Öyleki parlaklığı en parlak yıldız olan Sirius’tan (Akyıldız) 20 kat daha fazladır. Venüs’e küçük bir teleskopla bakarak gezegenin hilal şeklini gözlemleyebilirsiniz.
Haftalardır patlaması beklenen Alaska’daki Redoubt yanardağı 23 Mart’ta patladı. Patlamanın etkisiyle havaya tonlarca gaz ve toz saçıldı. En son Ağustos 2008’de Kasatochi yanardağı patladığında havaya saçılan toz ve gazın etkisiyle aylarca süren çok güzel günbatımları gözlenmişti. Harika günbatımları ülkemizden dahi gözlenmişti. Uzmanlar yanardağın etkinliğinin sürdüğünü, ikinci bir patlamanın her an yaşanabileceğini söylüyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) artık şimdiye kadarki en büyük güneş panellerine sahip. Bu da onun artık daha parlak olduğunu gösteriyor. 20 Mart’ta astronotlar UUİ’nin yeni panellerini açtılar. Saatler sonra Avrupa’daki bir gökbilimci UUİ’nin yeni güneş panellerini fotoğrafladı.
Ralf Vandebergh bu fotoğrafı Hollanda’dan 10″lik Newton tipi teleskobunu kullanarak çekti. Fotoğraf’ın sol üstünde yeni takılan güneş panelleri görülüyor. Discovery uzay mekiği ise ortada yer alıyor. UUİ artık o kadar büyük ki, istasyonun kelebek şeklini 70mm’lik teleskoplarla dahi görebilmeniz mümkün, sadece bakmanız gereken zamanı bilin yeter.
Discovery uzay mekiği dün gece TSİ 01:20’de Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlendi. Uzay mekiği şimdi Uluslararası Uzay İstasyonu’yla birlikte hareket ediyor ve şu an Güneş ve Ay’dan sonra gökyüzündeki en parlak cisim haline geldi. İki uzay aracının kenetlenmesinden hemen önce, Norveç’li amatör gökbilimci Quintus Oostendorp ikiliyi yan yana yakalamayı başarmış.
Fotoğrafta görülen yıldız, en parlak yıldız olan Sirius’un ta kendisi. Üstteki çizgi UUİ ve alttaki çizgi ise Discovery uzay mekiği. Fotoğraf uzun pozda çekildiği için UUİ ve Discovery çizgi olarak beliriyor.
Discovery şimdi UUİ’ye kenetlendi ve yakın bir zamanda Discovery’nin getirdiği iki büyük güneş paneli UUİ’ye takılacak. Güneş panelleri o kadar büyük ki 70mm’lik teleskopla dahi görebilmeniz mümkün, sadece bakmanız gereken zamanı bilin yeter.
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Discovery uzay mekiği için kalkış tarihini belirlerdi: 12 Mart Perşembe TSİ 4:20 . Discovery, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) kenetlenmek üzere yola çıkacak ve görevi 2 hafta kadar sürecek. Görev sırasında astronotlar gittikçe büyüyen UUİ’nin elektrik ihtiyacını karşılaması için uzay istasyonuna bir çift güneş paneli ekleyecekler. Fırlatmanın belirtilen tarihte gerçekleşmesi durumunda UUİ ve Discovery’nin ikili geçişleri Türkiye’den gözlenebilecek.
Kuyrukluyıldız Lulin, 28 Şubat’ta Aslan’ın en parlak yıldızı olan Regulus’un yanından geçti. Yeşil kuyrukluyıldız ve mavi yıldız çok güzel bir ikili oluşturdular.
Fotoğraf: Alessandro Dimai
Regulus’un mavi renkte oluşu onun ne kadar sıcak olduğunu gösterir. Mavi yıldızlar genç ve çok sıcaklardır. Lulin’in yeşil oluşu ise atmosferindeki siyanojen (CN- çok zehirli bir gaz) ve iki atomlu karbondan (C2) kaynaklanıyor. Bu gazlar güneş ışığına maruz kaldıklarında uzay boşluğunda yeşil renkte parlıyorlar.
Giuseppe Piazzi, 1 Ocak 1801 tarihinde ‘1 Seres’i keşfettiğinde Seres 8 kadir parlaklığındaydı. Ama bu yıl, Seres şubatın ortalarından martın ilk haftasına kadar bu değerin 3 katı olan 6.9 kadir parlaklıkta olacak. İnsan ömrü boyunca Seres, Dünya’ya en yakın ve en parlak konumunda olacak.
Seres, bu konuma 26 Şubat’ta geldi. Çok hassas hesaplarla, S&T’den Roger Sinnott, Türkiye saati ile 26 Şubat 01.06’da Seres’in 1857 yılından beri Dünya’ya en yakın konumunda olduğunu (1.583198 astronomik birim) ve 4164 yılına kadar da bu kadar yakın konuma gelemeyeceğini hesapladı.
Alttaki haritayı kullanarak, Aslan Takımyıldızı’nda yer alan Seres’i bir dürbün yardımıyla görebilirsiniz.
Seres’in 1 Ocak’ta parlaklığı 7.9 kadirden, 1 Şubat’ta ise 7.2 kadir dendi. 1 Mart’ta 6.9 kadir parlaklıkta, 1 Nisan’da 7.4 kadir parlaklıkta ve 1 Mayıs’ta ise 8.0 kadir parlaklıkta olacak.
Seres, 950 km çapıyla, bilinen en büyük astereoittir. Kendisini küresel bir şekle dönüştürebilecek kadar kütle çekimine sahiptir. 2006 yılındaki gezegen tanımından dolayı ‘cüce gezegen’ olarak sınıflandırıldı. Astreoit Kuşağı’ndaki toplam kütlenin üçte birine sahip olduğu tahmin ediliyor. NASA’nın Dawn Uzay Aracı, 2011 yılında Vesta’da araştırma yaptıktan sonra 2015 yılında Seres’in yörüngesine girmek için yola çıktı bile.
Bu akşam (eğer hava bulutlu değilse) dışarı çıkın ve batı ufkuna bakın. Venüs ve Ay birbirine yaklaşık 2o kadar yakınlaşmış olacaklar. Bu açı kolunuzu uzattığınızda iki serçe parmağınızın gökyüzünde kapladığı alana eşit. Venüs ve Ay’ı gözlemlemeniz için Güneş’in batmasını beklemenize bile gerek yok çünkü Venüs -4.6 kadir parlaklığıyla şu an en parlak döneminde yer alıyor ve gündüz bile çıplak gözle görülebiliyor. Cehennemler gezegeni şu an en parlak yıldız olan Sirius’tan (Akyıldız) yaklaşık 20 kat daha parlak!
Venüs’ün de tıpkı Ay gibi evreleri vardır. Gezegen Dünya’ya yakın olduğu zamanlar hilâl olarak görünür, Dünya’dan uzaklaştığında giderek yarım daireye döner ve Güneş’in arkasına geçtiğinde tam daire olarak görülür. Bu yakınlaşmada Venüs ve Ay’ın her ikiside hilâl olarak gözlenebilecek fakat Venüs’ü hilâl olarak görmeniz için dürbün veya teleskop kullanmanız şart.
Kuyrukluyıldız Lulin bugün 38 milyon km uzaklıkla Dünya’ya en yakın konumunda yer alıyor. Gökyüzünde hızla ilerleyen kuyrukluyıldız dürbün ve teleskoplar için çok iyi bir hedef oluşturuyor. Jerry Lodriguss bu fotoğrafı sadece fotoğraf makinesi kullanarak çekmiş.
Fotoğrafta 6. kadirden olan kuyrukluyıldız Lulin 0.6 kadirlik Satürn’ün yalnızca 2 derece yakınından geçiyor. Satürn’ün üzerindeki ışınlar fotoğraf makinesinin merceğinde gerçekleşen saçılmadan kaynaklanıyor. Kuyrukluyıldız şu an en yakın konumunda fakat uzmanlar gelecek 24 saati dikkatle takip etmenizi tavsiye ediyor. Lulin şu an tam karşı konumda (Güneş-Dünya-Lulin) ve bu konumda kuyrukluyıldızın toz kuyruğu beklenmedik bir parlayış gösterebilir. Kuyrukluyıldızın en iyi anı 25 Şubat günü olabilir.